ျမန္မာ့ ဒီမိုကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဳနဲ့ ဗြီအုိေအ သီးသန့္ေတြ႕ဆုံ ေမးျမန္းခန္း (ရုပ္/သံ)

ျမန္မာ့ ဒီမိုကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဳနဲ့ ဗြီအုိေအ သီးသန့္ေတြ႕ဆုံ ေမးျမန္းခန္း (ရုပ္/သံ)

ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ အေမရိကန္အသံ ရုံးခ်ုပ္ကို အဂၤါေန့က လာေရာက္ၿပီးေတာ့ ဗီြအိုေအ (ျမန္မာပိုင္း) မိသားစုေတြနဲ့ တရင္းတႏွီးေတြ႕ဆံုၿပီးေတာ့ ၾသဝါဒ စကားေတြလည္း ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။ နိုဘဲလ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုရွင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ဗီြအိုေအ (ျမန္မာပိုင္း) အႀကီးတန္း အယ္ဒီတာ ဦးေက်ာ္ဇံသာက သီးသန့္ ေတြ႕ဆံုေမးျမန္းခြင့္လည္း ရခဲ့ပါတယ္။ ဒီေတြ႕ဆံုေမးျမန္းခန္းကို အျပည့္အစံုတင္ျပေပးထားပါတယ္။

 ဦးေက်ာ္ဇံသာ။ ။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ခင္ဗ်ား။ အခုလုိ က်န္းက်န္းမာမာေတြ႕ရလို့ အထူး ဝမ္းသာပါတယ္။ က်ေနာ္တို့ ဗီြအိုေအကို ေတြ႕ဆံုေမးျမန္းခြင့္ ေပးတဲ့အတြက္လည္း အထူး ေက်းဇူး တင္ပါတယ္။ ပထမဦးဆံုးေမးခ်င္တဲ့ေမးခြန္းကေတာ့ လူတုိင္းစိတ္ဝင္စားတဲ့ ျမန္မာနုိင္ငံ ျပုျပင္ ေျပာင္းလဲေရးနဲ့ ပတ္သက္တဲ့ေမးခြန္းပါ။ ျပုျပင္ေျပာင္းလဲေရးဆိုတာ အသံသာ ၾကားေနရတယ္။ တကယ္တန္း ေျပာင္းလဲသြားတာ ဘာမွ မေတြ႕ရေသးဘူးလို့ လူေတြက ေျပာၾကပါတယ္။ တခ်ုိ့ကလည္း စာနယ္ဇင္း လြတ္လပ္မႈေတြ နည္းနည္းပါးပါး ရွိလာတယ္၊ လူေတြ ေျပာရဲဆိုရဲ ရွိလာတယ္ ဆိုၿပီးေတာ့လည္း ေျပာၾကပါတယ္။ ..ဆိုေတာ့ ဒီ ျပုျပင္ေျပာင္းလဲမႈ အေျခအေနနဲ့ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ့ သေဘာထားကို ၾကားပါရေစခင္ဗ်။

 ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္။ ။ ျပုျပင္ေျပာင္းလဲေရး လံုးဝ မရွိဘူးဆိုတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ျပုျပင္ေျပာင္း လဲေရး ရွိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း ျပည္သူေတြအတြက္ အမ်ားႀကီးေတာ့ ထပ္ၿပီးေတာ့ လိုေသးတာေပါ့ ေနာ္။ က်မတို့နုိင္ငံဟာ တကယ္ပဲ ဒီမုိကေရစီနုိင္ငံတခုျဖစ္ဖို့၊ ဒီမုိကေရစီ လူ့အဖဲြ႕အစည္းတခု ျဖစ္ဖို့ ဆိုလို့ ရွိရင္ေတာ့ ထပ္လုပ္စရာေတြ ရွိေသးတာေပါ့။ ဒါေပမဲ့ ျပုျပင္ေျပာင္းလဲေရး လံုးဝမရွိဘူး ဆိုတာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေတာ့ နည္းနည္း တဘက္ေစာင္းနင္းအျမင္လို့ က်မ ထင္ပါတယ္။

 ဦးေက်ာ္ဇံသာ။ ။ ျပည္သူလူထုထဲကို ျပုျပင္ေျပာင္းလဲေရး ေရာက္လာဖို့အတြက္ အဓိက ဘာေတြလုပ္ဖို့ လိုေနပါလဲခင္ဗ်။ ေလာေလာဆယ္မွာ။

 ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္။ ။ လိုတာေတြကေတာ့ အမ်ားႀကီးပဲ၊ အဓိက ကေတာ့ က်မတို့ ျပည္သူ ေတြက ဆင္းရဲေနတဲ့အေျခအေနကို ပိုၿပီးေတာ့ ေကာင္းလာေအာင္ လုပ္ရမယ္။

လက္ေတြ႕က်က် ေျပာရမယ္ဆိုလို့ရွိရင္ က်မရဲ့ ေကာ့မႉးၿမို့နယ္မွာ ဆင္းၿပီး ေလ့လာတဲ့အခါက်ေတာ့ သိပ္ၿပီး အေရးႀကီးေနတာ ဘာလဲဆိုေတာ့ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရးရယ္၊ အလုပ္ရရွိေရးရယ္၊ ေရရရွိေရး- ေရရရွိေရးေတာင္မွ က်မတို့နုိင္ငံအေနနဲ့က ေနရာအေတာ္မ်ားမ်ားမွာ အခက္အခဲတခုပါပဲ။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ က်န္းမာေရး၊ ပညာေရးေပါ့။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ။ ။ ေနာက္တခါ- ဥပေဒျပု အာဏာပိုင္အဖဲြ႕ျဖစ္တဲ့ လႊတ္ေတာ္ေပါ့ခင္ဗ်ာ။ အစ တုန္းကေတာ့ ruber stamp လို့ အဂၤလိပ္လုိ ေျပာၾကတယ္။ လက္ညႇိဳးေထာင္၊ ေခါင္းၿငိမ့္ ပါလီမန္သာ ျဖစ္တယ္၊ အခု အဲဒီထက္ တုိးတက္မယ့္ အရိပ္အေယာင္ နည္းနည္းမ်ား ေတြ႕လာရပါၿပီလား။ တေလာတုန္းက သူတို့က ဖဲြ႕စည္းပံု ခံုရံုးကို သူတို့ရဲ့ဆႏၵနဲ့ ဖယ္ရွားနုိင္ခဲ့တယ္ဆိုေတာ့ - ဒါေပမဲ့လည္း တခ်ုိ့က Executive နဲ့ ရဲ့ legislature နဲ့ ပုဂၢုိလ္ေရး ၿပိုင္ဆိုင္မႈသာ ျဖစ္တယ္လို့လည္း သံုးသပ္ၾကပါတယ္။

 ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္။ ။ က်မေတာ့ ဒီလိုလို့ မထင္ပါဘူး။ ဒါဟာ ဖဲြ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒအရ လုပ္ပုိင္ခြင့္နဲ့ ဆိုင္တဲ့ဟာပဲ။ ဒါလည္း ေျပာတဲ့မိန့္ခြန္းေတြကို ဦးေက်ာ္ဇံသာ ေသေသခ်ာခ်ာ နားေထာင္ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ ဥပေဒပိုင္းဆိုင္ရာ က်မတို့ အမ်ုိးသား ဒီမိုကေရစီအဖဲြ႕ခ်ုပ္ ကိုယ္စားလွယ္ေတြကလည္း ဝင္ၿပီးေတာ့ ေျပာတာရွိပါတယ္။ ဥပေဒေၾကာင္းအရ ဘယ္လို ဘယ္လို ျဖစ္ခဲ့တယ္ဆိုတာကို။ အဲဒီေတာ့ လက္ညႇိဳးေထာင္ ေခါင္းၿငိမ့္ဆိုတာကေတာ့ ဘယ္ဟုတ္နိုင္မလဲ။ ဘာျဖစ္လို့လဲ ဆိုေတာ့ က်မတို့ NLD ရွိေနတယ္ေလ။ က်မတို့က လက္ညႇိဳးေထာင္၊ ေခါင္းၿငိမ့္မွ မလုပ္ဘဲ။ အဲလုိမလုပ္တဲ့ တျခား ကိုယ္စားလွယ္ေတြလည္း ရွိပါတယ္။

 ဦးေက်ာ္ဇံသာ။ ။ ဆုိေတာ့ အုပ္ခ်ုပ္ေရး အႀကီးအကဲတန္းေပါ့ေလ။ လႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒နဲ့ ၿပိုင္ဆိုင္မႈ ရွိတယ္ဆိုတာကေရာ အလားအလာ ေကာင္းပါသလား။ နုိင္ငံတခုရဲ့ နုိင္ငံေရးစံနစ္အတြက္ healthy ျဖစ္ပါသလား။

 ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္။ ။ ဒီဟာကေတာ့ ပုဂၢိဳလ္ေရးအျမင္နဲ့ ဝိုင္းျမင္တာ မေကာင္းပါဘူး။ တကယ္ဆိုလို့ရွိရင္ ဒီလုိ အုပ္ခ်ုပ္ေရးပိုင္းဆိုင္ရာနဲ့ ဥပေဒျပုပိုင္းဆိုင္ရာၾကားထဲမွာ ေျပာရတာ၊ ဆိုရတာ ျငင္းရတာ၊ ခုန္ရတာ ျဖစ္တယ္ဆိုတာ - ဒါ ဒီမုိကေရစီနုိင္ငံေတြမွာ ျဖစ္ေလ့ျဖစ္ထ ရွိတာပဲ။ အခု ဒီ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုမွာေတာင္မွ ဘတ္ဂ်က္နဲ့ပတ္သက္လို့ အုပ္ခ်ုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာနဲ့ ဥပေဒျပုပိုင္း ဆိုင္ရာမွာ ျငင္းၾက၊ ခုန္ၾကနဲ့ တခ်ိန္တခါတုန္းက ဆိုလို့ရွိရင္ ဝန္ထမ္းေတြေတာင္မွ လခမေပးတာအထိ ျဖစ္သြားတယ္မို့လား။ ..ဆိုေတာ့ အဲဒါမ်ုိးကေတာ့ ျဖစ္ေလ့ျဖစ္ထပဲ။ တခုေတာ့ ရွိတာေပါ့၊ က်မတို့နုိင္ငံအတြက္ ဒီမိုကေရစီ လုပ္ပံုလုပ္နည္းေတြက သိပ္ၿပီးေတာ့ စိမ္းေနေသးတဲ့ အခါက်ေတာ့ ဒီဟာေတြကို အစိုးရိမ္လြန္တဲ့ဟာေတြလည္း ရွိတယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ေဘးကလည္း ဝိုင္းၿပီးေတာ့ ပုဂၢိဳလ္ေရးျပႆနာလို့ ျဖစ္ေပၚေအာင္လို့ ျမင္ၾကလို့ပဲလား၊ အဲလိုျဖစ္ေအာင္လို့ တိုက္တြန္းၾကလို့ပဲလား။ ဒါမ်ုိးေလးေတြကေတာ့ ရွိတာေပါ့။

 ဦးေက်ာ္ဇံသာ။ ။ ေနာက္တခုက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေရြးေကာက္ပဲြဝင္တုန္းက အဓိက ရည္ရြယ္ခ်က္သံုးခုျဖစ္တဲ့ ဖဲြ႕စည္းပံုကို ျပင္မယ္၊ စစ္တပ္ရဲ့ပါဝင္မႈကို တျဖည္းျဖည္း ဖယ္ရွားနုိင္ေအာင္ ႀကိုးစားမယ္၊ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ျပည္တြင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရနုိင္ေအာင္ ႀကိုးစားမယ္ဆိုတာ၊ အဲဒီ ကိစၥေတြကို ေဆာင္ရြက္နိုင္ေအာင္ ႀကိုးစားဖို့ ကိစၥေရာ အေတာ္ ခရီးေဝးပါ ေသးသလား။

 ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္။ ။ က်မတို့ နည္းနည္း ျပန္ျပင္ရမယ္။ က်မတို့ ပထမဦးဆံုးက တရား ဥပေဒစိုးမိုးေရးလို့ ေျပာပါတယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့မွ ျပည္တြင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ ၿပီးေတာ့ ဖဲြ႕စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒ စိုးမိုးေရး။ အဲဒီမွာ က်မတို့က အဓိက က ဖဲြ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ စိုးမိုးေရး - ျပုျပင္ေရးေပါ့ေနာ္။ ျပုျပင္ေရးမွာ တပ္ကို ဖယ္ရွားမယ္ဆိုတာဟာ အဓိက မဟုတ္ပါဘူး။ ဖဲြ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒဟာ ဒီမုိကေရစီ စံနႈန္း စံထားေတြနဲ့ ကိုက္ညီေအာင္လုပ္ဖို့ ပါပဲ။ အဲလို လုပ္တဲ့ေနရာ မွာ က်မတို့ဟာ တပ္မေတာ္နဲ့ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္သြားခ်င္တယ္ဆိုတာကို ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ေျပာ ထားၿပီးပါၿပီ။ ေျပာထားၿပီးသား ျဖစ္ပါတယ္။

 ဦးေက်ာ္ဇံသာ။ ။ ..ဆိုေတာ့ အဲဒီဟာေတြကို ေဆာင္ရြက္ဖို့ အလားအလာ-တရားဥပေဒ စုိးမိုးေရး ေဆာင္ရြက္မယ့္ကိစၥတို့၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကိစၥတို့ေရာ ေတာ္ေတာ္ေလး ခရီးေရာက္ပါၿပီလား။

 ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္။ ။ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးကို က်မတို့ ပထမထားတဲ့ အေၾကာင္းရင္းက ဘာလဲဆိုေတာ့ တရားဥပေဒမရွိဘဲနဲ့ ျပည္တြင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆိုတာ မျဖစ္နုိင္ဘူးလို့ ယူဆလို့ ပါ။ ျပည္တြင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို တန္ဖိုး မထားလို့ မဟုတ္ပါဘူး။ အဲဒီေတာ့ တရားဥပေဒစုိးမုိးေရး ရရွိဖို့ ဆုိေတာ့ အခု က်မက တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး ေကာ္မီတီဥကၠ႒ဆိုေတာ့ ဒါ- အလားအလာေကာင္း တယ္လို့ ေျပာရမွာေပါ့။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ။ ။ ေနာက္တခုက ဒီေန့ ေန့လည္က ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေျပာတာလည္း ၾကားလိုက္ရပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တို့ဟာ အစိုးရမဟုတ္ဘူး။ အစိုးရလိုအပ္တဲ့ အကူအညီကို ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ ေဆာင္ရြက္ေပးမယ္ဆိုတာ ဒီေန့ ေျပာသြားပါတယ္။ တုိင္းရင္းသားေတြ အေတာ္ မ်ားမ်ားက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ပါဝင္ၿပီး ေစ့စပ္ေပးရင္ ပိုၿပီးေတာ့ ခရီးေရာက္မယ္၊ သူတို့ရဲ့ တုိင္းရင္းသားျပႆနာေျဖရွင္းေရးမွာ တကယ္ပဲ ယံုၾကည္ၾကပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ရဲ့ သေဘာထားေကာ ဘယ္လုိမ်ား ရွိပါသလဲ။ အဲဒီကိစၥမွာ ဝင္ေရာက္ ေျဖရွင္းေပးနုိင္မယ့္ အေျခအေနရွိပါသလား။

 ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္။ ။ က်မကလည္း လုပ္ေပးနုိင္သမွ် လုပ္ေပးခ်င္တာပဲ။ ဒါေပမဲ့ ဒီဟာ- ဟာ တုိင္းရင္းသားေတြနဲ့ အစိုးရၾကားမွာ ဆံုးျဖတ္ရမယ့္ကိစၥျဖစ္တယ္။ မနက္ကလည္း က်မ ေျပာခဲ့ ပါတယ္။ က်မတို့အေနနဲ့ ဒီလို အေျခအေနမွာ နုိင္ငံေရးအျမတ္ မထုတ္ခ်င္ဘူး။ အေရးႀကီးတာက က်မတို့ နုိင္ငံမွာ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရး ရဖို့၊ ဒီလုိ ျပည္တြင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရဖို့ က်မတို့ တကယ္ကို ကူညီနုိင္ဖို့ ဆိုလို့ရွိရင္ တုိင္းရင္းသားေတြေရာ၊ အစိုးရဘက္ကေရာ လုိလားရမယ္။ အဲဒါမွ က်မတို့က ဝင္ၿပီးေတာ့ ကူညီနုိင္မွာ။ က်မတို့အဖဲြ႕ နုိင္ငံေရးအျမတ္ထုတ္ဖို့ က်မတို့သာ လုပ္ေပးမွျဖစ္မယ္ဆိုတဲ့သေဘာနဲ့ က်မတို့ မလုပ္ခ်င္ ဘူး။ ေနာက္ၿပီးေတာ့လည္း တကယ္ပဲ ႀကိုးပမ္းမႈေတြရွိေနလုိ့ရွိရင္ အဲဒီႀကိုးပမ္းမႈေတြကို ထိခိုက္တဲ့ အလုပ္မ်ုိးလည္း က်မတို့ မလုပ္ခ်င္ဘူး။ ဒါေပမဲ့ အခ်ိန္မေရြး အဆင္သင့္ပဲ၊ က်မတို့ကို သံုးခ်င္တယ္ ဆိုရင္ သံုးပါ။ ဒါေပမဲ့ နုိင္ငံအတြက္သံုးတယ္ဆိုတာ လိုလိုခ်င္ခ်င္နဲ့ လက္ခံရမယ့္ ကိစၥပါ။

 ဦးေက်ာ္ဇံသာ။ ။ သမၼတဦးသိန္းစိန္ အပါအဝင္ အစိုးရအဖဲြ႕ဝင္ေတြက အစတုန္းက ေျပာ တာက တုိင္းရင္းသားျပႆနာ ေျဖရွင္းေရးအတြက္ ေတြ႕ဆံုေဆြးေနြးမယ့္ရင္ျပင္ဟာ လႊတ္ေတာ္ျဖစ္ တယ္၊ လႊတ္ေတာ္ကတဆင့္သာ ေဆြးေနြးနုိင္မယ္လို့ ၾကားရပါတယ္။ တုိင္းရင္းသားေတြကေတာ့ အဲလို မဟုတ္ဘဲနဲ့ မ်က္ႏွာစံုညီေတြ႕ခ်င္တယ္၊ သံုးပြင့္ဆိုင္ေတြ႕ခ်င္တယ္၊ ဒုတိယပင္လံုဆိုၿပီးေတာ့ အသံထြက္ လာပါတယ္။ ဆုိေတာ့ ဘယ္လမ္းဟာ ပိုၿပီးမွန္ကန္မယ္၊ လႊတ္ေတာ္မွာ ေျဖရွင္းနုိင္မယ့္ အလားအလာ ေရာ ရွိပါသလား။

 ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္။ ။ အဲဒီဟာက လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ တုိင္းရင္းသားကိုယ္စားလွယ္ေတြ အမ်ားႀကီးရွိပါတယ္။ လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ တုိင္းရင္းသားကိုယ္စားလွယ္ေတြနဲ့ တုိင္းရင္းသား ကိစၥေတြ ကို ေဆြးေနြးတာေတြ၊ ဘာေတြလည္း ရွိလည္း ရွိခဲ့ပါတယ္။ တင္လည္းတင္ျပတာေတြလည္း ရွိပါ တယ္။ လႊတ္ေတာ္ထဲမွာေတာ့ လႊတ္ေတာ္နည္း လႊတ္ေတာ္ဟန္နဲ့ တိုင္းရင္းသား ကိစၥေတြကို ကိုင္တြယ္ ေနပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ခုနက ေျပာသလိုေပ့ါေနာ္။ တခ်ုိ့က အုပ္ခ်ုပ္ေရးဘက္ကေနၿပီးေတာ့ လႊတ္ေတာ္ အတြင္းမွာသာ ေျဖရွင္းရမယ္ေျပာတယ္။ ဒါေပမဲ့ တုိင္းရင္းသားေတြက အျပင္မွာ စၿပီးေျဖရွင္းရမယ္-စသျဖင့္- အဲဒါမ်ုိးေတြက်ေတာ့ ညႇိယူရမယ္။ အေပးအယူလုပ္ရမယ္။ က်မ ခဏခဏေျပာပါတယ္။ က်မတို့ ျမန္မာနုိင္ငံေရးမွာဆိုလို့ရွိရင္ negociated compromise ေပါ့ေနာ္။ ညႇိနႈိင္းေဆြးေနြးၿပီးေတာ့ အေပးအယူ အေလွ်ာ့အတင္းလုပ္တဲ့ ယဥ္ေက်းမႈ က အင္မတန္မွ အားနည္း တယ္။ အဲဒီယဥ္ေက်းမႈကို တည္ေဆာက္ရမယ္။ ပဋိပကၡျဖစ္ေနတဲ့ အဖဲြ႕ အစည္းေတြ၊ ပုဂၢိဳလ္ေတြ ဆိုလို့ ရွိရင္ ႏွစ္ဘက္လံုးက နားလည္ရမွာက ကုိယ္လုိခ်င္တာ ၁၀၀% ရမွ လုပ္မယ္ ဆိုလုိ့ရွိရင္ မျဖစ္နုိင္ဘူး။ အေပးအယူလုပ္ရမယ္။ အေပးအယူလုပ္ဖို့ ပထမဦးဆံုး ေဆြးေနြး ညႇိနႈိင္းရမယ္၊ တုိင္ပင္ရမယ္။ အဲဒီပံုစံနဲ့ပဲ သြားရမွာပဲ။ ဒါ ဒီမိုကေရစီပဲ။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ။ ။ ေနာက္တခုက အခု အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုကိုလာတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္မွာ အေမရိကန္ျပည္သူေတြ၊ အေမရိကန္အစိုးရကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေနနဲ့ ေပးခ်င္တဲ့၊ ေျပာ ခ်င္တဲ့ message စကားက ဘာပါလဲခင္ဗ်။

 ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္။ ။ အဓိကေျပာခ်င္တဲ့စကားကေတာ့ က်မတို့ဟာ ဒီမုိကေရစီ အျပည့္ အဝေတာ့ မရေသးဘူး။ က်မတို့ဟာ ဒီမုိကေရစီလမ္းကို စၿပီးေတာ့ ေလွ်ာက္ေနၿပီ။ က်မတို့ နုိင္ငံဟာ တကယ့္ကို ဒီမိုကေရစီကို အေျခခံတဲ့ လူ့အဖဲြ႕အစည္းတခု ျဖစ္ခ်င္လို့ရွိရင္ ဒီမုိကေရစီ အေဆာက္ အအံုနဲ့ ခိုင္မာခ်င္လို့ရွိရင္ လုပ္စရာေတြ အမ်ားႀကီးရွိေသးတယ္။ အဲဒီေတာ့ အဲဒီလုပ္ငန္း ေတြမွာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက မိတ္ေဆြေကာင္းတဦးအေနနဲ့ က်မတို့နဲ့ ဝုိင္းဝန္းၿပီးေတာ့ ေဆာင္ ရြက္တာကို လိုလားတယ္။ ေနာက္တခုကလည္း က်မတို့ ေလွ်ာက္ခဲ့ရတဲ့ ၾကမ္းတမ္းတဲ့ ဒီမုိကေရစီ လႈပ္ရွားေရးခရီးမွာ က်မတို့ ဒီမုိကေရစီအတြက္ လႈပ္ရွားခဲ့တဲ့ အဖဲြ႕အစည္းေတြကို ကူညီေပးခဲ့တဲ့ အတြက္၊ ေထာက္ခံေပးခဲ့တဲ့အတြက္လည္း အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု အစိုးရေရာ၊ ျပည္ သူေတြေရာ ေက်းဇူးတင္တယ္ဆိုတာ က်မ လာေျပာဖို့ ျဖစ္ပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ။ ။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက ျမန္မာနုိင္ငံမွာ လာၿပီး ရင္းႏွီးျမႈပ္ႏွံခ်င္ တယ္၊ ျမန္မာနုိင္ငံနဲ့သင့္ျမတ္ေအာင္ ဆက္ဆံခ်င္တယ္ဆိုတဲ့ ဆႏၵဟာ သူတို့နုိင္ငံရဲ့ အက်ုိးစီးပြား အတြက္ အဓိကအားျဖင့္ တရုတ္ကို ကာကြယ္ခ်င္လို့ဆိုၿပီးေတာ့ သံုးသပ္တာေတြ ရွိတာေပါ့ေလ။… ဆိုေတာ့ သူတုိ့ဆႏၵနဲ့မ်ား သိပ္ၿပီးေတာ့ ဆႏၵေစာေနၾကသလား၊ အဲဒါေၾကာင့္မ်ား ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္က သိပ္ၿပီးေတာ့ ဆႏၵမေစာၾကပါနဲ့လို့ ေတာင္းေနရသလားဆိုတာ စဥ္းစားမိပါတယ္။

 ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္။ ။ ဘယ္လိုပဲေျပာေျပာေပါ့ေနာ္။ က်မတို့နုိင္ငံရဲ့အေန အထား- နိုင္ငံ ႏွစ္နုိင္ငံရဲ့ ဆက္ဆံေရးဆိုတာဟာ Geo Politics ေပါ့ေနာ္။ ပထဝီနုိင္ငံေရးကလည္း ဘယ္လိုမွ လြတ္ကင္းလို့ မရဘူး။ ေနာက္ၿပီး အရင္အစဥ္အလာေတြကလည္း လြတ္ကင္းလို့မရဘူး။ အဲဒီအခါ က်ေတာ့ က်မတို့ ျမန္မာနုိင္ငံဟာ အိနိၵယနဲ့ တရုတ္နဲ့ ေနာက္- အေရွ့ေတာင္ အာရွၾကားမွာ ရွိတဲ့ နုိင္ငံျဖစ္ေနတယ္။ အဲဒီလုိ ဆက္ဆံေနရတဲ့နုိင္ငံမွာ ပတ္ဝန္းက်င္က အင္အားႀကီးတ့ဲ နုိင္ငံေတြ ရဲ့ အေနအထားကို ထည့္တြက္တယ္ဆိုတာ ဒါ သဘာဝက်ပါတယ္။ ဒီလို တရုတ္နုိင္ငံရဲ့ အေနအထား ကို ထည့္မတြက္ဘဲနဲ့ ျမန္မာနုိင္ငံနဲ့ဆက္ဆံရမယ္ဆိုရင္ေတာ့ အဲလိုေတာင္းဆိုျခင္းဟာ ဘယ္လိုမွ သဘာဝ မက်ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ အဲဒီဟာကို ထည့္တြက္လို့ က်မတုိ့ကို ထိခုိက္ေစတယ္လို့လည္း သံုးသပ္စရာ အေၾကာင္းမရွိပါဘူး။ က်မတို့ကိုယ္တုိင္ကလည္း က်မတို့ရဲ့ အိမ္နီးနားခ်င္းနုိင္ငံေတြနဲ့ အဆင္ေျပေစခ်င္တယ္။ အ ဆင္ေျပေျပလည္း ေနခ်င္တယ္။ ဒီေတာ့ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအေနနဲ့လည္း တရုတ္ျပည္ေထာင္စုနုိင္ငံတို့၊ အိႏၵိယနုိင္ငံတို့နဲ့ အဆင္ေျပၿပီးေတာ့ ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္ဆက္ဆံေရး တည္ေဆာက္ခ်င္တယ္လို့ ယံုၾကည္တယ္။ အဲဒါေၾကာင့္မို့လို့ က်မတို့က အားလံုးအတြက္ အက်ုိးရွိမယ့္ နုိင္ငံေရးမူေတြကို ခ်မွတ္ၿပီးေတာ့ သြားရမွာ ပဲ။ ဟိုလူနဲ့တည့္လို့၊ ဒီလူနဲ့မတည့္လို့ - ဒါမ်ုိးဟာ အင္မတန္မွ ေသးသိမ္တဲ့အျမင္ေတြပဲလုိ့ က်မ ထင္ပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ။ ။ က်ေနာ္ ေနာက္ဆံုးတခု ေမးခြင့္ျပုပါ။ အဲဒါက ရခုိင္ျပည္နယ္မွာ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ Communal Violence လူအုပ္စုခ်င္း အၾကမ္းဖက္ ပဋိပကၡေတြ ျဖစ္ခဲ့တာနဲ့ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ လူ့အခြင့္အေရး အဖဲြ႕ဆိုတဲ့ အဖြ႕ဲ တခ်ုိ့က ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ေဝဖန္ၾကပါတယ္။ ဒီကိစၥမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ တက္တက္ႂကြႂကြ မေျပာပါလားဆိုၿပီး။

 ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္။ ။ တက္တက္ႂကြႂကြ မေျပာပါလား- ဆိုတာက ဘာကို အေျခခံၿပီး ေျပာ တာလဲေတာ့ မသိဘူးေပါ့ေနာ္။ က်မဆိုလို့ရွိရင္ ပေရာ္ဖက္ဆာ ကင္တားနားနဲ့လည္း ေတြ႕ခဲ့တယ္။ ဟုိတေလာဆိုရင္လည္း တူရကီနုိင္ငံေရးဝန္ႀကီးနဲ့ေတြ႕တယ္။ ဒီကိစၥေတြကို ေသေသခ်ာ ခ်ာ ေဆြးေနြးၾကတယ္။ လူ့အခြင့္အေရး ဘယ္ေလာက္အေရးႀကီးတယ္ဆိုတာ ေျပာတယ္။ က်မတို့ရဲ့မူက လူ့အခြင့္အေရးနဲ့ တရားဥပေဒစုိးမိုးေရးဆိုတာ ခဲြဲျခားလို့ မရဘူး။ လူ့အခြင့္အေရး ေၾကညာစာတမ္း နိဒါန္းမွာကို ပါၿပီးသား၊ လူ့အခြင့္အေရးကို တရားဥပေဒစိုးမိုးျခင္းနဲ့ ကာကြယ္ရမယ္၊ ေစာင့္ေရွာက္ရမယ္ဆိုတာ ပါၿပီးသားပဲ။

ဒါေပမဲ့ က်မတို့ကေနၿပီးေတာ့ အခုအခ်ိန္ခါမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရေအာင္လို့ ပဋိကၡေတြၿငိမ္းေအာင္လို့ လုပ္ေနတာဟာ အစိုးရအဖဲြ႕အစည္းက လုပ္ေနတာ။ အုပ္ခ်ုပ္ေရးအဖဲြ႕က လုပ္ေနတာ။ အဲဒီ အုပ္ခ်ုပ္ေရးအဖဲြ႕က လုပ္ေနတဲ့ကိစၥေတြကိုလည္း က်မတို့က ထိခိုက္ေအာင္မလုပ္ခ်င္ဘူး။ တကယ္ပဲ တခုခုလုပ္နုိင္လို့ရွိလို့ရွိရင္ က်မတို့ လုပ္ေပးမယ္။ ဒါေပမဲ့ ကိုယ္က မလုပ္နုိင္ဘဲနဲ့ သက္သက္ေဝဖန္တဲ့ အလုပ္ေတြလည္း က်မတို့ မလုပ္ခ်င္ဘူး။ ေနာက္ၿပီးေတာ့လည္း တဘက္နဲ့ တဘက္ ပဋိပကၡ ပိုၿပီးေတာ့ ႀကီးပြားေစမဲ့ အမ်က္ မုန္းတီးမႈေတြ ပိုၿပီးေတာ့ ေထာင္လႊားေစမယ့္ အေျပာေတြလည္း က်မတို့ မေျပာခ်င္ဘူး။ ဒီလုိ မေျပာလို့ ဘက္လိုက္ၿပီးေတာ့ မေျပာလို့ က်မတို့ကို မေက်နပ္ဘူးဆိုရင္ေတာ့လည္း က်မတို့ ခံရမွာပဲ။ က်မ လန္ဒန္မွာတုန္းကေပါ့ေနာ္။ အဲဒါကေတာ့ ကခ်င္ျပည္နယ္မွာ ျဖစ္ေနတဲ့ကိစၥနဲ့ ပတ္သက္လို့ပါ။ ကခ်င္လူငယ္တေယာက္က က်မကို ထၿပီးေတာ့ ေဝဖန္ပါတယ္။ က်မက ဘာျဖစ္လုိ့ တပ္ကို Condemnation ေပါ့ေနာ္။ သူက အဲဒီလိုသံုးတယ္။ ဘာျဖစ္လို့ မရႈတ္ခ်သလဲေပါ့ေနာ္။ က်မက ေျပာတယ္။ က်မတို့က Condemnation အလုပ္ လုပ္ခ်င္တာ မဟုတ္ဘူး။ Reconciliation အလုပ္ကို လုပ္ခ်င္တာ။ ျပန္လည္ရင္ၾကားေစ့ေရး အလုပ္ကို လုပ္ခ်င္တာ။ ဘယ္သူ့ကိုမွ ရႈတ္ ခ်ၿပီးေတာ့ တုိက္ခိုက္တဲ့အလုပ္ကို လုပ္ခ်င္တာ မဟုတ္ဘူး။

ဒီလိုလုပ္ျခင္းအားျဖင့္ ျပန္လည္ ရင္ၾကားေစ့ေရးဆိုတာ မျဖစ္နုိင္ဘူး။ ဒီအတိုင္းပဲ က်မတို့ကေန ႏွစ္ဘက္စလံုးကို ၾကည့္တဲ့ေနရာမွာ လူ့အခြင့္အေရးနဲ့ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးကို အေျခခံၿပီးေတာ့ က်မတို့ၾကည့္မယ္။ ဘယ္ဘက္ကိုမွ ကိုယ့္ရဲ့ နုိင္ငံေရးအက်ုိးအျမတ္ထြက္ေရးအတြက္ ဘက္လုိက္ၿပီးေတာ့ ေျပာတာမ်ုိး က်မတို့ မလုပ္ဘူး။

 ဒီလုိ ဘက္လုိက္ၿပီး ေျပာတာဟာ ပဋိပကၡေတြကို ေျပၿငိမ္းသြားေစမွာ မဟုတ္ ဘူး။ ေနာက္ၿပီးေတာ့လည္း အခု အုပ္ခ်ုပ္ေရးဘက္ကေန ႀကိုးစားေနတဲ့ ကိစၥေတြကိုလည္း မၿပီးေျမာက္ေသးခင္ကို က်မတို့အေနနဲ့ ပ်က္စီးေအာင္လို့၊ အခက္အခဲျဖစ္ေအာင္လို့ လုပ္ဖို့ က်မတို့ ရည္ရြယ္ခ်က္ မရွိဘူး။ က်မတို့ ဘာလုပ္ေပးနုိင္တာရွိလဲ။ လုပ္ေပးနုိင္တာရွိရင္ က်မတို့ လုပ္ေပးမယ္။ ဒုကၡသည္ေတြကို က်မတို့ တတ္နိုင္သမွ် ကူညီပါတယ္။ NLD က သိတဲ့အတိုင္းပဲ။ သိပ္ၿပီး ခ်မ္းသာတဲ့ အဖဲြ႕အစည္းေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။

ဒါေပမဲ့ ဒုကၡသည္ေတြကို တတ္နုိင္သမွ် က်မတို့ အကူ အညီေတြ ေပးတယ္။ ဟုိဘက္ ဒီဘက္ မခဲြျခားဘဲနဲ့ က်မတို့ အကူအညီေပးတယ္။ က်မတို့ရဲ့ အကူ အညီ ကို အုပ္ခ်ုပ္ေရးဘက္ကပဲ ေတာင္းေတာင္း၊ တျခား အကူအညီေတာင္းနုိင္ဘက္က ေတာင္းလို့ က်မတို့မွာ ေပးနုိင္တဲ့အေနအထားမွာရွိရင္ေတာ့ က်မတို့က အဆင္သင့္ပါပဲ။

source by : http://burmese.voanews.com