ဦးတင္ဦး လြတ္ေျမာက္မႈ ႏုိင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀န္း အကန္႔အသတ္ျဖင့္ ႀကိဳဆို

ဦးတင္ဦး လြတ္ေျမာက္မႈ ႏုိင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀န္း အကန္႔အသတ္ျဖင့္ ႀကိဳဆို

VOA|အာဆီယံ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ ေဒါက္တာ ဆူရင္ ပစ္ဆူ၀န္ (Dr. Surin Pitsuwan) က ဦးတင္ဦးကို လႊတ္ေပးလုိက္တာဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ျဖစ္ေပၚတုိးတက္မႈ ပထမအဆင့္သာ ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာၾကားလုိက္ပါတယ္။ ဒီေန႔ အေမရိကန္ စံေတာ္ခ်ိန္ ညေနပုိင္းမွာ ျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ အာဆီယံနဲ႔ အေရွ႕အာရွ ေဒသတြင္း ညီၫြတ္ေရး၊ ASEAN and Regionalism in East Asia ဆုိတဲ့ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု ဆာဆာကာ၀ါ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအဖြဲ႕ ေဆြးေႏြးပြဲမွာ ေဒါက္တာ ပစ္ဆူ၀န္က အဲဒီလို ေျပာၾကားသြားခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီေဆြးေႏြးပြဲကို ကိုယ္တုိင္သြားေရာက္ သတင္းယူခဲ့တဲ့ ဗြီအိုေအ ၀ုိင္းေတာ္သား ကိုေက်ာ္ေက်ာ္သိန္းကို ဦးတင္ေမာင္သန္းက ေမးျမန္းၿပီး တင္ျပေပးထားပါတယ္။

ဦးတင္ဦး လႊတ္ေပးလုိက္တာက ပထမအဆင့္၊ ဒါျဖင့္ ဒုတိယအဆင့္ကေရာ ဘာတဲ့လဲဗ်ာ။

“ေဒါက္တာ ဆူရင္ ပစ္ဆူ၀န္ကေတာ့ ဒုတိယအဆင့္က ဘာဆုိတာကို ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ေျပာမသြားပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ မၾကာခင္ က်င္းပေတာ့မယ္ဆုိတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အာဆီယံရဲ႕ အခန္းက႑၊ အာဆီယံက အဲဒီေရြးေကာက္ပြဲေတြမွာ ေစာင့္ၾကည့္ ေလ့လာတဲ့အဖြဲ႕၊ ဒါမွမဟုတ္ ႀကီးၾကပ္တဲ့အဖြဲ႕ စသည္အားျဖင့္ အဲဒီလုိမ်ဳိး လႊတ္ဖုိ႔ အစီအစဥ္ ရွိမရွိ ေမးတဲ့အခါမွာေတာ့ သူက ျမန္မာအစုိးရကသာ ကမ္းလွမ္းခဲ့ရင္၊ ေတာင္းဆုိလာခဲ့ရင္ သူတို႔ လႊတ္ေပးမယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။

“ဒါ့အျပင္ သူေျပာသြားတာက အာဆီယံ အဖြဲ႕၀င္ ႏုိင္ငံတခ်ဳိ႕ကေနၿပီးေတာ့ အဲဒီလုိ ေရြးေကာက္ပြဲအတြက္ ကုိယ္စားလွယ္အဖြဲ႕ေတြ ေစလႊတ္ဖုိ႔ ျမန္မာအစိုးရကို တင္ျပထားၿပီးၿပီ ဆုိတာမ်ဳိးကိုလည္း ေဒါက္တာ ဆူရင္ ပစ္ဆူ၀န္က ေျပာသြားပါတယ္။”

အဲဒီေဆြးေႏြးပြဲမွာ အာဆီယံဆုိင္ရာ အေမရိကန္ သံအမတ္ႀကီး စေကာ့ မာဆီယယ္ (Scott Marciel) လည္း ပါတယ္ဆိုေတာ့ သူကေရာ ျမန္မာႏုိင္ငံအေရး ဘာေတြမ်ား ေျပာေသးလဲ။ စစ္အစိုးရနဲ႔ ေဆြးေႏြးညိႇႏႈိင္းမႈ အလားအလာေရာ ေမးျဖစ္ေသးလား။

“ဟုတ္ကဲ့၊ ေမးျဖစ္ပါတယ္။ စေကာ့ မာဆီယယ္နဲ႔ က်ေနာ္တုိ႔ ဗြီအိုေအ ျမန္မာပုိင္းက သီးျခား ေမးျမန္းခြင့္ ရခဲ့ပါတယ္။ မၾကာေသးခင္က NLD ဒုတိယဥကၠ႒ ဦးတင္ဦး လြတ္ေျမာက္လာတဲ့ အေပၚမွာ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက ႀကိဳဆုိတယ္ ဆုိတာကို မစၥတာ စေကာ့ မာဆီယယ္က ထပ္ေျပာပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ က်န္တဲ့ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသား ၂,၀၀၀ ေက်ာ္ကုိလည္း လႊတ္ေပးဖုိ႔လုိတယ္ ဆုိတာ သူ အေလးအနက္ထား ေျပာသြားပါတယ္။

“ျမန္မာစစ္အစုိးရနဲ႔ကေတာ့ သူတို႔ ေတာက္ေလွ်ာက္ စကားေျပာဆုိတာေတြေတာ့ ရွိေနတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေနာက္ထပ္ အဆင့္ျမင့္ အရာရွိေတြၾကား ညိႇႏႈိင္းေဆြးေႏြးမႈေတြက ေလာေလာဆယ္ သတ္မွတ္ထားတာေတာ့ မရွိေသးဘူး၊ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက အရာရွိတဦး ျမန္မာႏုိင္ငံသြားဖို႔၊ ျမန္မာႏုိင္ငံက အဆင့္ျမင့္ အရာရွိတဦး အေမရိကန္လာၿပီး ေဆြးေႏြးဖို႔ အဲဒါမ်ဳိး သတ္မွတ္ထားတာေတာ့ မရွိဘူး။ သို႔ေသာ္ သူတို႔ဘက္ကေတာ့ ဒါ ေသခ်ာေပါက္ ဆက္လုပ္သြားမယ့္ ကိစၥဆုိၿပီး ေျပာသြားပါတယ္။

“ေနာက္တခါ ျမန္မာႏုိင္ငံ အေရးကိစၥကို ေျဖရွင္းရာမွာ အာဆီယံလို ေဒသတြင္း အဖြဲ႕အစည္းေတြ၊ အိမ္နီးခ်င္းႏုိင္ငံေတြ၊ ႏုိင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀န္း၊ က်န္တဲ့ ဘယ္ႏုိင္ငံမဆုိ ျမန္မာ့အေရး ေရွ႕ဆက္ တုိးသြားႏုိင္ေအာင္၊ အမ်ဳိးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး၊ ျမန္မာအစိုးရနဲ႔ ဒီမုိကေရစီ အတုိက္အခံေတြ ၾကားမွာ ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးေရး ျဖစ္ဖုိ႔အတြက္ လုပ္ေဆာင္ႏုိင္တဲ့က႑ ရွိတယ္ဆုိတာကိုလည္း မစၥတာ စေကာ့ မာဆီယယ္က ေျပာသြားပါတယ္။

“မၾကာေသးခင္က အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ မူ၀ါဒ ေျပာင္းလဲ ခ်မွတ္ၿပီးေတာ့ အဲဒီအတုိင္း လုပ္ေဆာင္ေနတာရဲ႕ အေျခအေနကေတာ့ တုိးတက္မႈေတြ ရွိလာေအာင္ ျမန္မာအစိုးရကို တုိက္တြန္း ေျပာဆုိေနတာမ်ဳိးေတြ ရွိတယ္ ဆုိတာမ်ဳိး ေျပာသြားပါတယ္။ သုိ႔ေသာ္ ေနာက္ထပ္ ျမန္မာအစိုးရနဲ႔ အေမရိကန္ အစိုးရ တာ၀န္ရွိသူေတြၾကား ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြး ညိႇႏႈိင္းဖုိ႔ အလားအလာကေတာ့ ရွိတယ္၊ သူတုိ႔ဘက္ကလည္း အၿမဲတမ္း ဒါကို ဖြင့္ထားတယ္၊ သုိ႔ေသာ္ မၾကာခင္ ေလာေလာလတ္လတ္ အခ်ိန္ပုိင္းကာလမွာ ျဖစ္ဖုိ႔အတြက္ေတာ့ မရွိေသးဘူးဆုိၿပီး ေျပာသြားပါတယ္။”